काठमाडौँ, १४ कात्तिक । जलनेती नाकको सरसफाइ राख्नाका लागि गरिने एक एक प्राचीन र प्राकृतिक योगिक क्रिया हो ।
विशेषगरी पिनासका बिरामीका उपयुक्त मानिने यस योगिक क्रियाले नाकमा भएका फोहोरलाई बाहिर निकाल्ने काम गर्छ । जसले गर्दा नाकमा रहिरहने किटाणु बाहिर आउँछ भने यसले सहन श्वासप्रश्वास प्रक्रियालाई पनि थप बढावा दिन्छ ।
बिहानको समयमा उपयुक्त मानिने जलनेती साताको एकपटक गर्नु उपयुक्त हुन्छ । तर रुघाखोकी लागेको व्यक्तिका लागि भने दिनमा दुईदेखि तीनपटकसम्म पनि गर्न सकिन्छ । यो अभ्यास सबैका लागि उपयुक्त नहुने भएकाले पहिलोपटक गर्दा योग प्रशिक्षकको निगरानी र सल्लाहमा मात्रै गर्नु उचित मानिन्छ ।
यस्तै नाक, कान र घाँटीको शल्यक्रिया गरेका, ढाड दुख्ने समस्या भएका र गर्भवती महिलाले भने यो अभ्यास गर्नुहुँदैन ।
जलनेतीका लागि आवश्यक सामाग्री
मनतातो नुनपानी र जलनेती गने नेती भाँडा । जलनेती गर्ने भाँडा बजारमा सहजै उपलब्ध छन् । नेती चयन गर्दा नाकमा ठीकसँग सेट हुने आकारको चयन गर्नुपर्छ ।
जलनेती गर्ने प्रक्रिया
–नेती भाँडोमा एक लिटर मनतातो पानी लिने र यसमा एक चम्चा नुन हाल्नुपर्छ ।
–जलनेती गर्न दुई खुट्टाको बीचमा अलिकति दूरी राखेर बस्नुपर्छ ।
–टाउको अलि तल झुकाउने र मुखबाट सास फेर्न सुरु गर्ने, ताकि एउटा नाकबाट हालेको पानी अर्को नाकको प्वालबाट आउन सहज होस् ।
–कम्मरबाट अलिकति झुकेर पनि जलनेती योग गर्न सकिन्छ ।
–अब पानीले भरिएको नेती भाँडो लिनुहोस् र यसलाई आफ्नो दाहिने नाकको प्वालमा राखेर र बिस्तारै पानी खन्याउनुपर्छ ।
–अब फेरि देब्रे नाकको प्वालमा नेती भाँडोमा पानी हालेर दाहिने नाकको प्वालबाट पानी बिस्तारै हाल्नुपर्छ ।
जलनेती गर्दा के हुन्छ ?
–जलनेती गर्दा नाकभित्रको झिल्लीमा रगतको प्रवाह बढ्छ । यो नाकसम्बन्धी समस्याको लागि एक प्रभावकारी उपचार हो ।
–नुन पानीले नाक पनि सफा हुने हुँदा पिनास, रुघा र चिसो र प्रदूषणबाट बच्न सकिन्छ । यसले नाक वरपर कीटाणु बढ्न दिंदन ।
–अनिद्राबाट पीडित व्यक्तिले नियमित रूपमा यसको अभ्यास गरेमा निन्द्रा लगाउन मद्दत गर्छ ।
–माइग्रेन भएकाहरुले यो अभ्यास गर्दा टाउको दुख्ने समस्या कम हुन्छ ।
–आँखासम्बन्धी समस्या जस्तै आँखा दुख्ने, आँखाको ज्योति गुम्ने उपचार यसमा गरिन्छ ।
–कानको रोग, सुन्ने समस्या र कानबाट पानी बग्ने रोगको उपचारमा यो लाभदायक हुन्छ ।
